Spirometria, czyli podstawa diagnostyki POChP
Najważniejszym badaniem pozwalającym potwierdzić lub wykluczyć rozwój Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc u pacjenta jest właśnie spirometria. Badanie wymaga, aby pacjent przez określony czas i w konkretny, wskazany przez personel medyczny sposób wykonywał wdechy i wydechy przy pomocy ustnika aparatu spirometrycznego.
Badanie pozwala określić natężoną pojemność życiową płuc, czyli FVC oraz wskaźnik FEV1, którym wyrażamy objętość powietrza wydmuchanego w pierwszej sekundzie nasilonego wydechu. W diagnostyce POChP kluczowe znaczenie ma właśnie parametr FEV1.
Po zakończeniu badania spirometrycznego wyniki analizuje lekarz pulmonolog, który sprawdza, czy u pacjenta nie występuje zwężenie oskrzeli nazywane obturacją (wskazuje na to obniżony wskaźnik FEV1/FVC – normę ustala się indywidualnie do wieku, płci i stanu zdrowia pacjenta).
Jak często należy wykonywać spirometrię?
Częstotliwość przeprowadzania badania jest uzależniona od tego, czy u pacjenta zdiagnozowano POChP. Jeśli nie, wówczas osoby z grupy ryzyka (palacze lub byli palacze, osoby palące biernie, mieszkające w regionie o dużym zanieczyszczeniu powietrza, pracujące w warunkach wysokiego zapylenia, narażone na wdychanie chemikaliów) powinny profilaktycznie poddawać się spirometrii raz w roku.
Jeśli natomiast badanie dało wynik pozytywny i pacjent ma Przewlekłą Obturacyjną Chorobę Płuc, wówczas w początkowej fazie leczenia spirometrię wykonuje się kilka razy do roku, a następnie raz na 12 miesięcy lub częściej – zależy to od stanu pacjenta i poziomu zaawansowania POChP.
Czy spirometria boli?
Wielu pacjentów ma obawy przed poddaniem sią badaniu spirometrycznemu. Podkreślmy zatem, że jest ono całkowicie bezinwazyjne oraz bezbolesne. Nie jest natomiast zbyt przyjemne, ponieważ pacjent musi wykonywać polecenia personelu medycznego, który niejednokrotnie podnosi głos, aby zmotywować pacjenta do wykonywania wdechów i wydechów zgodnie z procedurą.
Badanie spirometryczne jest więc męczące, zwłaszcza dla osób, u których rozwinęła się już Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc. Nie można go jednak pominąć w diagnostyce POChP.
Jakie inne badania wykonuje się w celu rozpoznania POChP?
Spirometria nie jest jedyną procedurą umożliwiającą ocenę stanu dolnych dróg oddechowych pacjenta, u którego jest podejrzenie Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc. W diagnostyce POChP wykorzystuje się również inne badania, które opisujemy poniżej.
Badanie czynnościowe układu oddechowego
Nazywane body pletyzmografią. Badanie to umożliwia określenie całkowitej pojemności płuc pacjenta (TLC) oraz objętości zalegającej (RV). Sprawdza się również wskaźnik FRC dający obraz czynnościowej pojemności zalegającej. Komplet wyników pozwala ocenić stopień rozdęcia płuc.
RTG klatki piersiowej
Badanie obrazowe umożliwia lekarzowi sprawdzenie wymiarów klatki piersiowej oraz dostrzeżenie cech rozdęcia miąższu płuc i obecności pęcherzy rozedmowych., co może być objawem zaawansowanego stadium POChP (na początkowym etapie choroby badanie RTG jest mało skuteczne i nie może być podstawą diagnostyki POChP). W przypadku mocno rozwiniętej choroby zdjęcie wykaże cechy rozedmy płuc oraz zaburzenia czynności układu sercowo-naczyniowego, które towarzyszą Przewlekłej Obturacyjnej Chorobie Płuc.
Echo serca
Czyli badanie echokardiograficzne. Służy ono ocenie wymiarów serca, a także pośrednich cech nadciśnienia płucnego. Dzięki temu lekarz może wykryć u pacjenta niewydolność serca, dającą częściowo podobne objawy do POChP.
EKG
Na zaawansowanym etapie rozwoju choroby obraz EKG wykaże przerost prawej komory serca, co powoduje zaburzenia w pracy układu sercowo-naczyniowego.
Badanie gazometryczne krwi z pulsoksymetrią
Gazometria służy ocenie wymiany gazowej oraz równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie. Przeprowadza się ją okresowo u pacjentów z podejrzeniem POChP, jak i już po zdiagnozowaniu tej choroby, aby potwierdzić skuteczność tlenoterapii. Pulsoksymetria natomiast pozwala sprawdzić saturację, czyli procentowe nasycenie krwi tętniczej tlenem. O prawidłowym stanie mówimy wtedy, gdy saturacja wynosi od 95 do 100 proc.
Ergospirometria
Jest to badanie, które ocenia tolerancję wysiłkową u pacjenta. Stanowi ono połączenie próby wysiłkowej z pomiarem gazów w powietrzu oddechowym oraz 6-minutowego chodu.
Więcej o diagnostyce POChP, jak również o przyczynach i leczeniu tej choroby można przeczytać pod adresem https://oddychajmy.pl.